Perioral Dermatit – ağızətrafı dəridə məhdud eritema, papula (qovuqcuq), pustula (irinlik) şəklində təzahür edən iltihabi xəstəlikdir. Vəziyyət daha çox (90% -i) gənc qadınlarda müşahidə olunur, lakin kişilərə də təsir edə bilər.
Xəstəliyin ilkin əlamətlərinə qırmızımtıl papula və papulo-pustulyoz dəyişikliklər aiddir. Onlar ağız ətrafında, həmçinin yanaq və burunda əmələ gəlir. Tək-tək hallarda gözətrafı nahiyə zədələnir. Üzdəki səpgilər simmetrik və ya təktərəfli formalaşır. Perioral Dermatit digər dəri xəstəliklərindən dodaq ətrafında haşiyələnmə ilə fərqlənir.
Qranulomatoz formalı Perioral Dermatit əsasən uşaqlarda yaranır. Zədələnmiş nahiyənin rəngi dəyişir, papulalar çəhrayı, sarımtıl, qəhvəyi çalarda olur. Səpgilər ənənəvi şəkildə həm dodaq ətrafına, həm də baş dərisinə yayılır.
Perioral Dermatitin səbəbləri
Perioral Dermatitə nəyin səbəb olduğu dəqiq bilinməsədə, təsir edən bəzi şərtlət vardır:
- dəriyə təsir edən kortikosteroid dərmanları
- infeksiyalar
- tərkibində florid olan diş pastası (sübut edilmiş səbəb deyil, lakin perioral dermatitlə əlaqəlidir)
- bəzi kosmetik məhsullar
- bəzi günəş kremləri
Bu vəziyyət gənc qadınlar arasında daha çox rast gəlindiyindən, hormonal balanssızlıqlar və doğuşa nəzarət üçün istifadə edilən hormonal həbləri mümkün səbəblər kimi irəli sürülür, lakin bunun heç bir sübutu yoxdur.
Perioral Dermatit yoluxucu deyil və genlər vasitəsilə ötürülmür.
Perioral Dermatitin simptomları
Perioral Dermatit aşağıdakı nəticələrə səbəb olur:
- ağız ətrafındakı dərinin qabarcıqları
- gözlər, burun, alın və ya bəzən cinsiyyət orqanlarının ətrafında səpgi
- bəzən ağız ətrafında yanma hissi
Perioral Dermatitin diaqnozu
Dermatoloq adətən dərinin görünüşünə əsaslanaraq heç bir test tələb etmədən diaqnoz qoya bilər. Bəzən isə infeksiya olub-olmadığını görmək üçün bakteriyalar üçün dərinin mikrobioloji testini tələb edə bilər. Nadir hallarda, əgər bunda qeyri-adi bir şey varsa və ya müalicələr nəticə verməsə, dermatoloq dəri biopsiyası edə bilər. Biopsiya zamanı dəri həkimi (dermatoloq) təsirlənmiş dərinin az bir hissəsini müayinə üçün götürür.
Perioral Dermatitin müalicəsi
Perioral Dermatitin müalicəsi üçün:
- Bütün topikal steroid dərmanları və üz kremlərindən istifadə etməyi dayandırın.
- Antibiotikə ehtiyacınız olub-olmadığını həkiminizdən soruşun.
- Yüngül hallarda dəriyə təsir edən bir antibiotik kifayətdir. Bunlara eritromisin və metronidazol daxildir.
- Ağır hallarda tetrasiklin və ya eritromisin kimi oral antibiotik tələb oluna bilər .
Evdə müalicə üsullarına aşağıdakılar daxildir:
- Yumşaq, ətirsiz təmizləyicilərə və nəmləndiricilərə keçin.
- Dərinizi yuyarkən yumşaq olun. Yavaşca qurudun. Onu ovuşdurmayın.
- Dermatoloqunuz bunu tövsiyə etməsə, müalicə zamanı zədələnmiş ərazidə kosmetika və ya digər məhsullardan istifadə etməyi dayandırın.
Səbrli olun. Perioral Dermatit bir neçə həftə və ya ay ərzində yavaş-yavaş təmizlənə bilər.
Perioral Dermatit Risk Faktorları
Perioral Dermatit ən çox aşağıdakılarda müşahidə olunur:
- Gənc qadınlar
- Dəriyə təsir edən kortikosteroid (topikal) dərmanlarından istifadə edən insanlar
Perioral Dermatitin profilaktikası
Bütün halların qarşısını almaq mümkün olmasa da, bu addımlar kömək edə bilər:
- Hər hansı bir yerli steroid dərmanı istifadə edirsinizsə (dərinizə təsir edənlər), onları almaq üçün reseptə ehtiyacınız olub-olmamağınızdan asılı olmayaraq paketdəki təlimatlara əməl edin.
- Bədəninizin hər hansı bir yerində dəriyə steroid dərmanları çəkdikdən sonra əllərinizi yuyun, çünki bu yerə toxunsanız, barmaqlarınızdakı hər hansı bir qalıq üzünüzə təmas edə bilər.
- Perioral Dermatitin ağırlaşmasının qarşısını almaq üçün müalicə planınıza əməl edin və dərinizə uyğun dəriyə qulluq zamanı diqqətli olun.